img
نکات کاربردی تاسیسات مکانیکال
اجرایی بدون نقص
تاریخ انتشار : 7 آبان 1399

**نکات اجرای تاسیسات مکانیک**

 


 

**جدول مشخصات آهن آلات مورد استفاده در اجرای تاسیسات**

 

 


*اجرای تاسیسات*

 

*در اجرای تاسیسات و اجرای موتورخانه بهتر است مجری مربوطه هنگام بستن شیرآلات رزوه ای (برنجی) از

آچار مخصوص( شماره ۱،۲،۴) استفاده نماید تا از صدمه دیدن بدنه شیرآلات جلوگیری نماید، درصورتی که

مجری از آچار لوله گیر(شماره ۳ )استفاده نماید،بدنه شیر(قسمت آچار خور) خراب می گردد.

متاسفانه بسیاری از همکاران هنوز هم هنگام بستن شیر مرتکب این اشتباه می شوند.

(در شکل زیر نمونه شیر بسته شده با آچار مخصوص و آچار لوله گیر نشان داده شده است)

 

 

 

 

                   

                   

 

 

 


 

*اجرای تاسیسات*

 

* هنگام اجرای تاسیسات سیستم وال هنگ‌،می بایست فلاش تانک مربوطه

داخل دیوار کار شود( فلاش تانک توکار) در پروژه هایی که از این سیستم استفاده میگردد

با توجه به معماری پروژه و چیدمان تجهیزات داخل سرویس توسط مهندسین معماری ،

فلاش تانک مربوطه به اجبار داخل دیوار مشترک بین سرویس بهداشتی و پذیرایی قرار میگیرد ،

در زمان بهره برداری از پروژه و به هنگام استفاده از سیفون فرنگی به دلیل

توکار بودن فلاش تانک داخل دیوار، در واحدهایی که فلاش تانک بین دیوار مشترک

سرویس بهداشتی و پذیرایی قرار دارد صدای ناهنجار آب داخل فلاش تانک در پذیرایی

به گوش می رسد که بهتر است این مشکل توسط مصالح مناسب دفع صدا (آکوستیک)  رفع گردد.

در شکل زیر توسط  عایق پشم سنگ این مشکل برطرف گردیده است.

 

 

 

 


*اجرای تاسیسات*

 

درصورتی که در نظر داشته باشید از فن کویل جهت تامین سرمایش و گرمایش فضای مربوطه استفاده کنید بایستی میزان بار (btu/hr) گرمایش و سرمایش محاسبه گردد.می بایست بعد از محاسبه بار(btu/hr) فن کویل مورد نظر را انتخاب کرد.

دامنه ظرفیت هوادهی فن کویل های کانالی 4000-800 CFM می باشد

دامنه ظرفیت هوادهی فن کویل های غیرکانالی 1200-200 CFM می باشد

نکته قابل توجه این است که با توجه به فن کویل مورد نظر بایستی توسط بار سرمایش انتخاب گردد،زیرا اختلاف دمای آب گرم ورودی و خروجی به فن کویل 20 درجه فارنهایت می بوده در صورتی که اختلاف دمای آب سرد ورودی و خروجی به فن کویل 10 درجه فارنهایت ÷می باشد.یعنی فن کویل در یک دبی آب مشخص، در حالت گرمایش نسبت به سرمایش مقدار بیشتری از هوا را می تواند گرم کند.(Q=M.C.∆T)

 

دبی فن کویل به ازای هر 100 CFMجهت بار سرمایش برابر است با 0.75 gpm

دبی فن کویل به ازای هر 100 CFMجهت بار سرمایش برابر است با 0.95 gpm

بار سرمایش فن کویل به ازای هر 100 CFM برابر است با  2600 BTU/HR

بار سرمایش فن کویل به ازای هر 100 CFM برابر است با  9500 BTU/HR

1*3.7=LITER

1TR = 3.514 KW

1TR =3023 KCAL/HR

1TR =12000 BTU/HR

1TR = 4.7 HP

مثال: یک اتاق با ظرفیت حرارتی سرمایش 24000BYU/HR نیاز به فن کویل چند CFM دارد؟

  24000 / 2600 = 9.23 * 100 = 923 ≈ 1000 CFM

که در این حالت بهتر است از 2 عدد فن کویل 300 CFM و 1 عدد فن کویل 400  CFM یا 1 عدد فن کویل 600 CFM و 1عدد فن کویل 400 CFM استفاده گردد.

 

 

 


 

*اجرای تاسیسات*

 

.کوئل ها را در مدارهای مختلف می سازند .
عبارت است از : نیمه (Half) ، مجرد استاندارد (standard single) ، مضاعف (Double)
که هریک دارای مزایا و معایب منحصر به فرد خود است .


با کمی دقت در شکل ها متوجه می شویم که چنان چه اگر یک GPM ثابت برای همه درنظر بگیریم در مدار نیمه (Half) به دلیل کم شدن تعداد مدارها GPM اختصاص داده شده به هر مدار دوبرابر حالت مجرد استاندارد (standard single) می شود. هم چنین زمانی که تعداد مدارها دوبرابر شود (مدارهای مضاعف ) GPM عبوری از هر مدار به نصف مقدار آن در مدار مجرد استاندارد کاهش پیدا خواهد کرد.بنابراین مقدار ضریب انتقال حرارت کویل (Q) در هر یک از مدارهای فن کویل به صورت ذیل می باشد:    Q(D) ˂ Q(S) ˂ Q(H)


اگر قطر لوله های کوئل ثابت فرض شود با دوبرابر شدن GPM در کوئل ها سرعت آب نیز در آن ها دوبرابر خواهد شد .هم چنین زمانی که در مدار مضاعف GPM به نصف مقدار خود کاهش یابد، سرعت نیز کاهش می یابد. بالارفتن سرعت باعث افزایش رینولدز(Re) و کاهش سرعت باعث کاهش رینولدز (Re)می شود که هردو حالت در ظرفیت کوئل تاثیر می گذارد. 

افت فشار و سرعت در کوئل نیمه (Half) زیاد است . 
درصورتی که در مدار مجرد (standard single) افت کمتر از مدار نیمه است و هم چنین افت فشار در مدار مضاعف (Double) از مدار مجرد نیز کمتر است به عبارتی  :     (P(D) ˂ ∆P(S) ˂ ∆P(H∆
افرایش سرعت آب در کوئل باعث افزایش ظرفیت کوئل می گردد. باید توجه داشت که افزایش سرعت یا GPM از یک میزانی بیشتر تاثیر کمی روی کوئل دارد.اما در کویل های بخار (HTW) تغییرات بصورت خطی می باشد

 

 

 

 

 


 

*اجرای تاسیسات*

 

فن کویل های چهار لوله ای موجود در بازار 2 نوع می باشند :

* فن کویل های 4 لوله ای با 2 کویل مستقل از هم (کویل سرمایش+کویل گرمایش )

 * فن کویل 4 لوله ای با 1 کویل مشترک 

 

در فن کویل هایی که دارای 2 کویل مجزا هستند از شیرهای کنترلی دو راهه و در فن کویل هایی کویل مشترک دارند از شیر های کنترلی سه راهه استفاده می گردد

 

 


 

*انیمیشن نحوه ی عمل کرد فن کویل *

 

 

*انیمیشن اتصال صحیح فن کویل و شیر کنترلی مربوطه به لوله فن کویل*

 

 

 


 

*اجرای تاسیسات *

 

در تاسیسات جهت انتقال انرژی (انرژی گرمایی،سرمایی) از یک مولد انرژی (مانند چیلر و بویلر و...) تا مصرف کننده (فن کوئل ، هواساز و ...) از لوله ها استفاده می گردد .زمانی که آب سرد یا گرم توسط این لوله ها جابه جا می شود، خط لوله دچار انبساط یا انقباض می گردد که این انبساط و انقباض در طول های زیاد لوله ( مانند رایزرهای یک برج ) باعث ایجاد تنش طولی در لوله می شود که این تنش خود به صورت نیرو در راستای طولی لوله ظاهر شده و دچار کج شدن یا به اصطلاح باعث شکم دادن لوله می گردد.

F= E*λ*∆T*A        ∆L= L*λ*∆T 

به ترتیب طول اولیه لوله ، ضریب انبساط حرارتی لوله (برای لوله های فولادی ۲۱۰۰ مگاپاسگال ) و تغییرات دما (دمای هنگام کار لوله منهای دمای محیط هنگام اجرای لوله ) می باشند .

جهت جلوگیری از این پدیده چند راه حل وجود دارد که درصورت امکان یکی از این روش ها مورد استفاده قرار می گیرد.

 

 

  • 1-استفاده از خم L شکل

 

 

 

 

  • ۲. حلقه ی انبساطی U شکل

 

 

 

 

  • ۳. خم های Z شکل

 

 

 

  • ۴. استفاده از قطعات انبساطی Expansion Joint

 

 

 

  • توجه داشته باشید اشکال ذکر شده در بالا (L,U,Z) توسط خود لوله ساخته می شوند . (یعنی بایستی پیمانکار مربوطه توسط اتصالات خم مربوطه را بسازد ) .در برخی موارد بسته به شررابط ممکن است به طور هم زمان،لوپ و قطعه انبساطی استفاده گردد.
  •  
  • هنگام استفاده از قطعه ی انبساطی به موارد زیر توجه داشت :
  • ۱. فشار کاری قطعه ی انبساطی(شماره 1)
  • ۲. جهت نصب قطعه ی انبساطی (شماره2)
  • ۳. مقدار خلاصی یا همان L∆(شماره3)

 

 

 

  • قطعه انبساطی توسط چند میل مهاردار در اطراف خود فیکس شده است . باید توجه داشته باشید پس از اتمام کار باتوجه به مقدار L∆ درج شده بر روی پلاک قطعه انبساطی به همان مقدار پیچ های یک سمت قطعه ی انبساطی آزاد شوند و این عمل را بایستی زمانی که دمای محیط کارگاه در دمای اتاق ( ° 25 ) است انجام دهیم . به عبارتی در زمستان یا تابستان که هوا خیلی سرد و یا خیلی گرم است نباید این عمل انجام گیرد و یا اینکه آن مقدار انقباض یا انبساط در مقدار L∆ لحاظ شود.

 

انیمیشن نحوه عملکرد قطعه انبساطی(expantion joint)

 

part 1

 

part 2

 

part3

 

*اجرای تاسیسات *

 

 

*اجرای تاسیسات به صورت صحیح و زیبا یک هنر می باشد لذا جهت رسیدن به این هنر،

مجری تاسیسات می بایست به تمام قوانین و استاندارد های شرکت سازنده متریال و تجهیزات اعم از

لوله،عایق،وال هنگ، شیرآلات و... تسلط کافی داشته باشد تا اجرای تاسیسات مربوطه

به بهترین ممکن انجام پذیرد.به عنوان مثال جهت اجرای ساپورت زیر سقفی

لوله های PEX یا همان لوله های ۵ لایه می بایست ساپورت های زیر سقفی از یکدیگر ۸۰ سانتی متر باشد.

 

 


*اجرای تاسیسات *

 

*شیر سه راهه ها از نظر ورود و خروج سیال به ۲ نوع تقسیم می شوند.

1-شیر سه راهه با ۲ ورودی و ۱ خروجی(Mixing valve)

2-شیر سه راهه با ۱ ورودی و ۲ خروجی(Diverting)

شیر سه راهه ها زمانی درست عمل می کنند که اختلاف فشار در ۲ ورودی (Mixing) یا ۲ خروجی (Diverting) تقریبا یکسان باشند.به همین دلیل در اغلب اوقات جهت برابر کردن افت فشار دو سر شیر سه راهه از یک عدد شیر متوازن کننده(Balancing valve) استفاده می گردد.

 


 

*اجرای تاسیسات *

شکل دریچه شیر کنترلی،منحنی عملکرد شیر را مشخص میکند.سه نوع دریچه شیر ساخته می شودکه تعیین کننده سه نوع مشخصه شیر کنترل است که بنا به نیاز پروژه می توان هریک را انتخاب کرد.
1-شیر سریع بازشو (QUICK OPENING) {در سیستم های قطع و وصل ON/OFF}
2-شیر خطی ( LINER ) { سیستم های بخار}
3-شیر درصد مساوی (EQUAL PERCENTAGE ) {کویل های سرمایشی و گرمایشی} 

 

 

 

 


*اجرای تاسیسات *

کنترل ظرفیت فن کویل ها به چهار روش امکان پذیر می باشد که بنا بر تشخیص طراح می توان از هر یک استفاده نمود
1-از طریق جریان ورودی به کویل و ثابت نگهداشتن دمای آب ورودی به کویل
2-از طریق تغییر آب ورودی به کویل و ثابت نگهداشتن مقدار جریان عبوری از کویل
3-ادغام دو روش فوق
4-از طریق تغییر مقدار هوای عبوری از کویل-این امر می تواند به توسط دمپرهای رخ و کنارگذر و یا تغییر دور فن انجام شود.

 


*اجرای تاسیسات *

 

دمپرهای مربعی شکل به لحاظ باز شدن تیغه های خود به دو نوع تقسیم می شوند:


1-دمپر تیغه موازی PARALLER BLADE DAMPER
2-دمپر تیغه مخالف OPPOSED BLADE DAMPER

طبق نمودار دمپر تیغه موازی با اندک حرکت محور تیغه ها مقدار هوای زیادی از دمپر خارج خواهد شد اما در دمپر تیغه مخالف مقدار هوای خروجی تقریبا به نسبت بازشوی دمپر وابسته می باشد.
یعنی در دمپر با تیغه مخالف کنترل عبور هوا بهتر از دمپر با تیغه موازی می باشد.

 

 


 

 

اجرای تأسیسات:

اگر یک ساختمان را همانند بدن یک انسان در نظر بگیریم ، تأسیسات ساختمان همانند مغز ،قلب ، رگ و ... یک انسان می ماند. بنابراین اجرای تأسیسات ساختمان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد.

کوچکترین خطا در اجرای تأسیسات در ساختمان ، علاوه بر هزینه بالای جبران اشتباه ، زمان بسیار زیادی نیاز دارد تا در ابتدا عیب یابی گردد و سپس اصلاح شود. زیرا اگر در اجرای تأسیسات ، چه تأسیسات مکانیکی و چه تأسیسات الکتریکی خطایی به وجود آید

(بسته به اینکه اجرای تأسیسات در کف ساختمان ، سقف و یا دیوار باشد ) علاوه بر خسارت به همان بخش ، خرابی هایی در بخش معماری نیز به بار می آورد . از جمله کندن سرامیک کف یا سنگ دیوار و یا کناف سقف و ...

با توجه به نکات ذکر شده در بالا متوجه می شویم که اجرای تأسیسات درست در چه درجه از اهمیتی برخوردار می باشد. یک مجری تأسیسات علاوه بر علم و دانش در زمینه تأسیسات بایستی شناخت کافی از مسائل به وجود آمده در اجرای تأسیسات داشته باشد.

مجموعه آرتا با توجه به علم و دانش تأسیسات خود کمک های شایانی در زمینه اجرای تأسیسات اعم از اداری ، تجاری ، مسکونی و هتل به شرکت های مطرح و به نام این سرزمین کرده است .

با توجه به خطاهای دیده شده در بیشتر همکاران اجرای تأسیسات ، مجموعه آرتا تصمیم بر آن گرفت ؛ علاوه بر مدلسازی ساختمان به کمک نرم افزار   REVIT خود دست به کار شده و در زمینه اجرای تأسیسات ورود کرده و با توجه به مدلسازی ساختمان مربوطه اجرای تأسیسات را نیز انجام دهد .

این امر باعث صرفه جویی در چند بخش می گردد که این صرفه جویی برای کارفرمای مربوطه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار خواهد بود.در ذیل به چند مورد اشاره می گردد:

  1. 1- قبل از اجرای تأسیسات، نقشه به صورت شاپ سه بعدی طراحی و تمامی تداخل ها با مکانیک،برق و معماری قابل مشاهده می باشد و بر طرف نمودن این تداخل ها بدون هیچ هزینه ای قابل اصلاح می باشد.
  2. 2- صرفه جویی در زمان اجرای تأسیسات
  3. 3- درخواست درست و دقیق مصالح مورد نیاز جهت اجرای تأسیسات
  4. 4- در صورت اجرای تأسیسات بر خلاف نقشه سه بعدی شاپ شده تمام هزینه دوباره کاری بر عهده مجموعه آرتا خواهد بود
  5. 5- ذکر تمامی موانع و یا موارد مورد نیازقبل از اجرای تأسیسات اعم از مقدار بازشوهای مورد نیاز داکت ها ، بازشوهای مورد نیاز در دیوارها و دیتیل شاسی مورد نیاز داکت ها و ...
  6. 6- برنامه زمانبندی دقیق از اجرای تأسیسات

یک مجری تاسیسات خوب علاوه بر تعهد کاری بایستی قادر به ارائه ی مطالب ذکر شده در بالا باشد تا کارفرمای مربوطه بتواند در ساخت یک ساختمان از زمان شروع تا پایان را بررسی و مورد تحقیق قرار دهد.

باشد که مجموعه آرتا سهم کوچکی در بهبود اجرای تأسیسات این سرزمین داشته باشد..